2024: een bijzonder journalistiek jaar
Dit jaar kreeg het Fonds een positief advies van de Raad voor Cultuur op onze plannen voor de periode 2025-2028. De Raad schreef onder meer het fonds te zien als ‘een onmisbaar fonds voor de instandhouding en ontwikkeling van onafhankelijke en diepgravende journalistiek.’ Ook werd afgelopen jaar duidelijk dat de middelen die het Fonds van het ministerie krijgt om de onderzoeksjournalistiek te ondersteunen de komende periode gehandhaafd blijven. Dat geeft ons de ruimte om ook de komende jaren onze rol in het ondersteunen van journalisten te blijven vervullen en verder te ontwikkelen.
In 2024 werd meer dan 40 keer vergaderd door onze commissieleden en behandelden we ruim 450 aanvragen, voor projectsubsidies, beurzen voor journalistieke ontwikkeling, residentieplaatsen en dossiersubsidies. Ook werden aanvragen behandeld voor projecten in vernieuwende vormen: zo werden subsidies toegekend voor een pop-upredactie, journalistieke publieksbijeenkomsten en journalistiek theater. Ook was er voor de eerste keer een subsidieronde bedoeld voor speciaal voor beeldjournalisten, onder wie fotografen en illustratoren.
We stelden tientallen journalisten in staat conferenties te bezoeken, bijvoorbeeld Dataharvest in Mechelen, B*Future in Bonn en de VVOJ-conferentie in Rotterdam. Meer dan dertig trainees onderzoeksjournalistiek waren in 2024 werkzaam op uiteenlopende redacties, waar ze in de praktijk de kneepjes van het vak leren. Voor hen organiseerden we daarnaast meerdere cursussen en trainingen. Ook boden we in het afgelopen jaar voor het eerst zelf een training aan voor freelance journalisten: een meerdaagse cursus praktische AI, gegeven door Laurens Vreekamp.
Samenkomst adviescommissie Fonds BJP © Isaac Owusu
In oktober lanceerde het Fonds het nieuwe Press Play-programma, waarvoor vijftien enthousiaste beginnend journalisten geselecteerd zijn die in het nieuwe jaar met coaching aan de slag gaan om van hun journalistieke idee een solide plan en pitch te maken. Nog een lancering van het afgelopen jaar: de Fondsvinder voor Journalisten – een website met chatbot waarop we het ruime aanbod van journalistieke fondsen in Nederland beter ontsluiten.
We kijken terug op mooie samenwerkingen met verschillende organisaties: de Vereniging van Onderzoeksjournalisten (VVOJ), die we ondersteunden bij de jaarlijkse conferentie en de uitreiking van de Loep; we boden tickets aan voor cursussen van Bellingcat en Hogeschool Utrecht; we ondersteunden RFG Media, bij hun nieuwe Newsroom-project en bij New Voices, voor fotografen die in Nederland hun carrière gaan opbouwen; we gaven voorlichting bij verschillende opleidingen, zoals de Christelijke Hogeschool Ede en Fontys Hogeschool in Tilburg en waren vertegenwoordigd op allerlei conferenties en bijeenkomsten, van de Gouden Freelancer in Amsterdam tot het Regiohelden Festival in Leeuwarden.
En het allerbelangrijkste: we konden ook in 2024 veel journalisten ondersteunen om zich te wijden aan hun onderzoeken en projecten of aan hun professionele ontwikkeling. Er verschenen vele artikelen, podcasts, boeken, documentaires en andere publicaties, die zonder subsidie niet het licht hadden kunnen zien.
De komende twee weken is het Fonds beperkt bereikbaar en bereiden we ons voor op het nieuwe jaar, waarin we journalisten en makers blijven steunen met de huidige en met nieuwe mogelijkheden. Vanaf maandag 6 januari zijn we weer bereikbaar en beantwoorden we graag al je vragen over de mogelijkheden voor subsidies, beurzen en ondersteuning.
Kick-off trainees onderzoeksjournalistiek © Isaac Owusu