Projecten die door ons zijn gesteund

Nederlandse technische universiteiten werken via samenwerkingen, spin-offs en start-ups mee aan EU-gefinancierde onderzoeksprojecten met Israëlische bedrijven die nauwe banden hebben met het Israëlische leger. In zeker vijftien lopende Horizon Europe-projecten wordt ‘dual-use’ technologie ontwikkeld, zoals autonome drone-zwermen, radarsystemen en geavanceerde chips. In acht betrokken Nederlandse bedrijven hebben TU’s directe belangen; sommige universiteiten bezitten aandelen. Israëlische partners zijn vooral hightechbedrijven zoals Nvidia, die ook leveren aan wapenfabrikant Elbit Systems. Volgens experts kan de ontwikkelde kennis snel op het slagveld belanden, bijvoorbeeld in Gaza. Ondanks studentenprotesten en ethische bezwaren zijn recent nog nieuwe projecten gestart. TU’s beloven strengere kaders te ontwikkelen, maar lopende samenwerkingen gaan voorlopig door.

Loeiende sirenes, schreeuwende mensen, of juist een intiem moment waarbij kaarsjes worden aangestoken voor een slachtoffer – het zijn voorbeelden van situaties waarin persfotografen terechtkomen. In Achter de Lens stappen we in de wereld van drie fotografen uit de provincie Utrecht. De serie toont zowel prachtige, onvergetelijke momenten als moeilijke, soms gevaarlijke situaties waarmee zij worden geconfronteerd.

Klimaatcompensatie belooft dat je uitstoot kunt ‘wegstrepen’ door te investeren in natuurprojecten: vlieg zonder schuldgevoel, plant een bos voor fabrieksuitstoot, of creëer elders nieuw leefgebied na ecologische schade. Zo ontstaat een snel groeiende markt waarin bomen en dieren worden verhandeld als financiële producten, goed voor honderden miljoenen euro’s via de Zuidas en Wall Street. Maar de vraag is wie werkelijk profiteert. Onderzoeksjournalisten Ties Gijzel en Mira Sys onderzoeken deze lucratieve compensatie-industrie en spreken handelaren, ondernemers, wetenschappers en Inheemse gemeenschappen die te maken hebben met controversiële projecten. Nu EU, VN en techbedrijven compensatie omarmen als oplossing voor vervuiling en energieslurpende AI, rijst de cruciale vraag: kunnen we ons daadwerkelijk uit de klimaatcrisis kopen?

De ongeautoriseerde biografie van Wim Hof onthult de verborgen schaduwzijde van de wereldwijd gevierde “Iceman”. Terwijl zijn methode van ademhaling, kou en mindset miljoenen volgers trekt in een tijd waarin gezondheid bijna religieus wordt beleefd, schetst het boek een ander beeld. Het beschrijft Hofs achtergrond van armoede, familiecriminaliteit en beschuldigingen van (seksueel) geweld, evenals opgeblazen of tegenstrijdige claims over zijn prestaties en verleden. Daarnaast komen ernstige aantijgingen aan bod over mishandeling van zijn tweede partner en haar kinderen, en het verspreiden van onbewezen gezondheidsbeloften. Ook de veiligheidsrisico’s van zijn methode worden belicht: volgens nabestaanden leidde die tot meer dan twintig verdrinkingsdoden. De biografie onderzoekt hoe deze controverses zo lang onder de radar bleven en wat Hofs populariteit zegt over onze tijd.

Zorgen over staalslakken, een vervuilend staalrestproduct, nemen toe. Ondanks een tijdelijk verbod blijft onduidelijk waar ze liggen en hoe risico’s voor milieu en gezondheid worden beoordeeld.

Lagando Bo Neishi volgt Arubaanse studenten die naar Nederland verhuizen en toont hun emotionele, financiële en culturele uitdagingen, plus de noodzaak van betere voorbereiding en steun.

Femke Halsema is een van de meest geliefde en verguisde bestuurders van Nederland. Sinds haar aantreden als burgemeester van de hoofdstad staat ze weer volop in de belangstelling. Auteurs David Hielkema en Tim Wagemakers spraken met meer dan honderd mensen in haar omgeving.

Met foto’s, brieven, cassettebandjes, kunstwerken en interviews laat journalist Nicole Terborg zien hoe zorg, migratie en veerkracht families vormden in het Caribisch gebied en in Nederland en zo geschiedenissen over de oceaan met elkaar verbinden. Van Bonaire tot de Bijlmer: ontdek een levende erfenis van lobi en belonging, voor het eerst te zien in een Nederlands museum. Nicole Terborg ontving subsidie in de Journalistiek+ ronde Bereik jouw doelgroep met jouw journalistieke onderzoek. Ze vertaalde haar succesvolle podcast Kweekje, mi kwekipikin naar een tentoonstelling.

St. Maarten verliest zijn bomen door zwakke wetgeving, snelle bouw en klimaatverandering. Ondanks bestaande regels ontbreekt handhaving, waardoor waardevolle bossen verdwijnen. De laatste inheemse bomen op heuvels als Sentry Hill bieden nog weerstand, maar zonder bewustwording en strikte bescherming dreigt verder verlies. Bomen zijn cruciaal voor natuur, cultuur en klimaatbestendigheid.

ENGLISH:

Weak laws, rapid development, climate stress: St. Maarten’s trees are increasingly vulnerable

St. Maarten is losing its trees due to weak laws, rapid development, and climate change. Despite existing regulations, enforcement is lacking, causing valuable forests to disappear. The last native trees on hills like Sentry Hill still offer resistance, but without awareness and strict protection, more loss looms. Trees are vital for nature, culture, and climate resilience.

Nog steeds werken Nederlandse universiteiten samen met bedrijven uit het Israëlische militair-industrieel complex. Volgens deskundigen zouden hun kennis en technologie direct op het slagveld van Gaza kunnen belanden.

Onder de coalitie van strijdkrachten die de Syrische dictator Assad ten val bracht, bevond zich de Koerdische vrouwen­strijdgroep YPJ. Kunnen zij vrouwenrechten waarborgen onder de huidige jihadistische president?

Plasticproductie kost veel fossiele brandstof. Data tonen dat multinationals als Unilever en Nestlé betrokken zijn bij omstreden gaswinning voor hun verpakkingen.