‘Ik wilde mijn geschiedenis begrijpen en een verhaal maken dat groter was dan mijzelf’
Nicole Terborg is een kweekje; een kind dat tijdelijk bij familie of een ander gezin woont. In veel culturen gebruikelijk, maar niet iets waar je vragen over stelt. Totdat Terborg zelf kinderen kreeg. Met financiële ondersteuning van Fonds BJP ging ze op zoek: naar haar eigen geschiedenis, maar ook naar het grotere verhaal daarachter.
Het was die ene vraag van een collega die het zaadje plantte: welk project zou Nicole ooit nog willen maken? Het benoemen maakte dat ze het idee niet meer los kon laten en een aanvraag indiende.
‘Op mijn dertiende verwisselde ik mijn ouderlijk huis in een Brabants dorpje waar ik met mijn vader, zus en tweelingbroer woonde voor het huis van mijn tante in Amsterdam’, vertelt Terborg. ‘Een enorme verandering, maar vragen stelde ik er niet over. Het was gewoon zo. Totdat ik zelf moeder werd en me niks meer kon voorstellen bij afstand doen van je eigen kinderen.’
Sparringspartner
Met creatief producent Eefje Blankevoort (Prospektor) werkte de regisseur aan de verhalende podcastserie. Drie jaar was ze bezig; van de ontwikkelingsaanvraag, research doen, productieaanvraag tot de publicatie van Kweekje, mi kwekipikin. ‘Ik wilde mijn geschiedenis begrijpen, maar ook een verhaal maken dat groter was dan mijzelf. Dat was ingewikkeld als maker, omdat ik zelf ook de hoofdpersoon was. Het was een intensief proces op allerlei vlakken. Ik had schurende gesprekken met mijn familie. Mijn moeder ging dat aan, ook al was het lastig. Mijn vader moest ik echt overtuigen. Na de publicatie vond ik de reactie van mijn familie ook best wel spannend, maar die was gelukkig positief.’
‘Ik ben gewend om autonoom te werken, maar ik vond het heel fijn om met het team van Prospektor te kunnen sparren tijdens het maakproces. Checken hoe het zat met de spanningsboog, de verhaallijnen, het verwerken van historische feiten, experimenteren met voice-overs, gesprekken met mijn familie. Er is zoveel om in de gaten te houden.’
‘Het audioverhaal bestaat eigenlijk uit drie verhaallagen: mijn eigen verhaal en familiegeschiedenis, de historisch-maatschappelijke context en als derde laag mijn eigen stem waarin ik constant reflecteer op tegelijkertijd de maker en de hoofdpersoon in dit audioverhaal zijn. Bijvoorbeeld wanneer ik met wetenschappers praat. Voor mijn Surinaams-Nederlandse leeftijdsgenoten zou ik in die gesprekken kunnen tutoyeren, maar ik weet dat dit voor de oudere Surinaams-Nederlandse luisteraar echt not done is.’
Gelaagdheid
De keuze voor een podcast was evident. ‘Elk medium heeft zijn eigen kwaliteiten. Audio is een medium waarbij mensen zich veilig voelen om open te spreken. Je kan veel informatie kwijt, audio brengt emoties direct over en is tegelijk anoniem en intiem. Het geeft me ook de mogelijkheid om autonoom te werken, want opname en montage doe ik zelf. Door er een serie van te maken kon ik op een gelaagde manier het verhaal vertellen. Het is een verhaal geworden over ontworteling, opvoeding en het koloniaal verleden. Ik merk het ook aan de reacties van uiteenlopende mensen die ik krijg naar aanleiding van de podcast. Van heel persoonlijke berichten in mijn mailbox tot reacties op LinkedIn van professionals uit de pleegzorg en kinderbescherming. De serie raakt aan verschillende thema’s. Ik merk dat mensen verder willen praten.’
De audioserie Kweekje, mi kwekipikin is te beluisteren via NPO Luister en de podcastapps.