Nieuws

‘Baanbrekend journalistiek onderzoek ontstaat daar waar je verschillende onderzoeksmethoden kunt laten samenwerken’

Elk jaar kunnen tien tot vijftien jonge journalisten met steun van het Fonds Bijzondere Journalistieke Projecten voor één of twee jaar werkervaring opdoen bij een onderzoeksredactie van een landelijk of regionaal medium. Vanaf 10 oktober start een nieuwe vacatureronde van deze Regeling Jong Talent. Lighthouse Reports is een van de redacties die vorig jaar een werkplek beschikbaar stelden. Het Fonds BJP sprak met coach en onderzoeksjournalist Ludo Hekman, een van de oprichters van Lighthouse Reports, en trainee Halima Salat Barre. Een tweeluik over het belang van onderzoeksjournalistiek en wat het betekent als het de ruimte krijgt.

7 oktober 2022
7 oktober 2022

Ludo Hekman

‘Voordat we Lighthouse Reports in 2019 oprichtten, werkten we al zes jaar in multidisciplinaire teams aan tijdelijke onderzoeken. We hebben gezien dat baanbrekend journalistiek onderzoek ontstaat daar waar je verschillende onderzoeksmethoden kunt laten samenwerken. Je hebt tijd nodig, en meer expertise dan alleen die van journalisten. In onze

multidisciplinaire teams zitten bijvoorbeeld data-analisten, juristen en financieel specialisten, en we werken samen met organisaties zoals Bellingcat. De keuze om geen eigen platform te hebben is bewust. Wij willen al onze tijd en geld investeren in onderzoek, niet aan het onderhouden van een eigen mediakanaal. Door samen te werken met mediapartners kunnen we gebruikmaken van hun platforms. Het zorgt er ook voor dat we geen concurrent zijn en ieder medium kunnen benaderen. Vrijwel alle media zijn enthousiast. Niet zo gek ook, wij leveren heel veel capaciteit en hebben ons inmiddels ook wel bewezen door de verschillende prijzen die we hebben gewonnen.’

Learning by doing

‘Halima is de eerste onderzoeksjournalist die via het Jong Talent-programma bij ons werkt. Waarom we een werkplek bieden? Omdat we er heel erg in geloven dat als je een goede onderzoeksjournalist wilt worden, je de ruimte moet krijgen om het te doen. Als je kunt werken in de onderzoeksjournalistiek – zij aan zij, learning by doing – is dat heel leerzaam en inspirerend. Tegelijkertijd versterkt Halima het team niet alleen met extra werkkracht, maar ook door haar achtergrond. Ze heeft jarenlang als verslaggever gewerkt in de Afrikaanse journalistiek en is in 2015 naar Nederland gevlucht. Die expertise – zowel op werk- als op privégebied – heeft haar in dit jaar al veel geholpen. Zo deed ze bijvoorbeeld onderzoek naar de vluchtelingenstromen van internationale studenten in Oekraïne toen de oorlog begon. Studenten die werden tegengehouden bij de grens en zelfs in detentiecentra terechtkwamen in Polen. Door Halima’s achtergrond, omdat ze weet wat het betekent om te moeten vluchten, wist ze bij veel studenten het vertrouwen te winnen.’

Wij geloven in het versterken van de onderzoekjournalistiek, ook daarom doen we hieraan mee. Het is nodig om de macht te blijven controleren.’

Halima Salat Barre

‘Jarenlang werkte ik in Kenia als verslaggever bij radio en tv, maar zelfs met die werkervaring bleek het niet zo makkelijk om hier een nieuwe journalistieke carrière op te bouwen. Door een freelance opdracht – een artikel over vrouwelijke genitale verminking in Kenia dat ik samen met een co-writer van De Groene Amsterdam schreef – ben ik in de onderzoeksjournalistiek gerold. Ik merkte dat deze manier van werken me ontzettend interesseerde, maar ook dat – terwijl ik het aan het doen was – ik eigenlijk geen ervaring had. Lighthouse Reports volgde ik al langer, ik koesterde een enorme wens om daar ooit eens aan de slag te mogen gaan. En toen vond ik op hun LinkedIn-pagina een bericht naar de vacature voor het Jong Talent-programma! Er kwam zoveel samen. Mijn achtergrond, mijn interesses, internationaal werken, zeer grondig en zorgvuldig onderzoek kunnen doen.’

One of the luckiest

‘Werken hier is echt fantastisch. Iedereen weet van elkaar wat er gebeurt, niemand werkt alleen aan onderzoeken. Daardoor leer je ontzettend veel van elkaar. Niet alleen van mijn collega-journalisten, maar juist ook van de experts binnen de teams. Zo leek data-analyse mij echt ontzettend ingewikkeld, maar heb ik nu er inmiddels een grote interesse voor ontwikkeld. Ik wil er meer over leren! Tijdens een training met alle Jong Talent-trainees bij het Fonds BJP voelde ik me ook ‘one of the luckiest’. We kregen workshops over data en financiën, wat ontzettend interessant was. Maar waar het voor andere trainees dan misschien bij die workshop blijft, is de samenwerking en expertise onderdeel van mijn dagelijks werk.’

‘Tegelijkertijd is het bijzonder dat ik met mijn eigen expertise het team kan versterken, i can bring something tot he table. Mijn achtergrond als vluchteling, vrouw, Afrikaans, meertalig. Het brengt me ergens. Daarnaast is het Jong Talent-programma enorm voedend. Op de eerste dag weet je misschien niet waar je moet beginnen, maar ik heb ervaren dat je echt in je rol en expertise groeit. Door de trainingen, door het samenwerken met collega’s op de redactie en door het contact met de andere trainees. We zoeken elkaar echt op voor tips en om te sparren. Ik ben nu bezig met een eigen data-georiënteerd verhaal dat we mogelijk kunnen oppakken. Dat had ik een paar maanden terug niet kunnen geloven.’