Journalistieke residentie bij Waag Futurelab in Amsterdam
Ben je journalist en wil je een actueel en diepgravend onderzoek doen naar de toekomst van de journalistiek? Hebben ontwikkelingen op het snijvlak van technologie en journalistiek je interesse? Het Fonds BJP biedt dit najaar een journalistieke residentie van drie maanden aan in samenwerking met Waag Futurelab (startdatum in overleg). Hiervoor kun je drie maanden honorarium en indien nodig een onkostenvergoeding aanvragen. Daarnaast krijg je een inspirerende werkplek in het centrum van Amsterdam en volop mogelijkheden om kennis uit te wisselen met de onderzoekers van Waag.
Waarom deze residentie?
De journalistiek heeft te maken met grote uitdagingen. De groep mensen met weinig vertrouwen in de media wordt jaarlijks groter, jongere burgers (18-34 jaar) hebben steeds minder belangstelling voor journalistiek en zowel journalistieke organisaties als hun publiek zijn in toenemende mate afhankelijk van grote techbedrijven.
Wat betekenen deze en andere ontwikkelingen voor de journalistiek? Wat is de rol van de (toekomstige) journalist in deze veranderende tijd? Hoe moet de journalistiek reageren en anticiperen op de crises van nu, niet alleen die in de bredere (internationale) samenleving – klimaat, energie, oorlog, asiel, woningmarkt, etc. – maar ook binnen het werkveld zelf? Hoe wapent de journalistiek zich tegen wantrouwen, desinteresse, misinformatie en online machtsconcentratie? Welke gevolgen heeft de opkomst van sociale media zonder gecentraliseerde macht (zoals Mastodon, Signal en Peertube) voor contentmoderatie, nieuwsproductie- en vergaring, online anonimiteit en de verspreiding van fake news? Wat moet de journalist van de toekomst kunnen om de macht te blijven controleren? Welke verantwoordelijkheid en mogelijkheden hebben journalisten om afgehaakte burgers ‘erbij’ te houden?
Aan onderwerpen geen gebrek – dit zijn slechts enkele voorbeelden. We moedigen je aan om in je projectvoorstel een scherpe keuze te maken en met een heldere onderzoeksfocus te komen.
Vragen? Of wil je sparren over een mogelijk onderwerp? Stuur een mailtje (gericht aan Tom Springveld) naar projectsubsidies@fondsbjp.nl.
Voor wie is deze residentie?
- Je bent journalist en wilt onderzoek doen naar de toekomst van de journalistiek in een interdisciplinaire omgeving;
- Je hebt een idee voor een podcast, video(serie), (radio)documentaire, artikel(en) of longread(s) voor een actueel en urgent onderzoek naar de toekomst van de journalistiek;
- Je beschikt over een intentieverklaring van ten minste één Nederlands journalistiek medium;
- Je hebt nagedacht over de doelgroep(en) die je wilt bereiken, je kunt onderbouwen waarom de gekozen publicatievorm het meest geschikt is en je hebt een sterk plan om de uitkomsten van je onderzoek bij je doelgroep(en) onder de aandacht te brengen – denk naast publicaties bijvoorbeeld ook aan publieksevenementen.
Wat moet de residentie opleveren?
Minimaal één Nederlandstalige journalistieke productie voor een Nederlands publicerend medium. Tijdschriften, kranten, tv, radio, online platforms; het behoort allemaal tot de mogelijkheden. We juichen het van harte toe om verschillende publicatievormen te combineren en/of een publiekspresentatie, evenement of debatavond te organiseren tijdens of na de residentie. De onderzoeksperiode bij Waag kan onderdeel zijn van een journalistiek project dat langer dan drie maanden loopt en het is niet verplicht om al tijdens de residentie te publiceren.
Waar letten we op bij de beoordeling?
Voor de selectiecommissie is het van belang dat je duidelijk maakt waarom het voorgestelde onderzoek maatschappelijk relevant is en op welke manier het aansluit bij uitdagingen waar de journalistiek nu voor staat. Je moet verder kunnen toelichten op welke manier de residentie bij Waag van toegevoegde waarde kan zijn voor je onderzoek. Een doel van de residentie is om een brug te slaan van je onderzoek naar het bredere publiek. Daarom dien je in je projectvoorstel helder te onderbouwen welke mensen je wilt bereiken en hoe je ervoor gaat zorgen dat de uitkomsten van je onderzoek daadwerkelijk bij de voor jouw onderzoek relevante doelgroepen terechtkomen.
Kijk voor alle beoordelingscriteria in de Leidraad.
Wat is Waag Futurelab?
Tijdens de residentie kun je gebruik maken van de kennis, het netwerk en de interdisciplinaire werkwijze van de onderzoekers van Waag Futurelab. Waag werd in 1994 opgericht door internetpioniers Marleen Stikker en Caroline Nevejan. Het ‘Futurelab voor technologie en maatschappij’ bestaat uit tien labs die onderzoek doen naar technologie en samenleving. Denk aan het ontwikkelen van ethische mobiele software, het verkennen van de mogelijkheden voor een federatief internet (sociale netwerken die allemaal met elkaar communiceren) en het onderzoeken van de crisis van onze beeldvorming van de planeet. Er wordt samenwerkt met tal van (internationale) organisaties zoals PublicSpaces, Bits of Freedom, Amnesty NL en onderzoeksconsortia als Mobifree.
De onderzoekers van Waag werken in hartje Amsterdam, op twee locaties op loopafstand van elkaar: Huis de Pinto in de Sint Antoniebreestraat en het 15e-eeuwse gebouw De Waag op de Nieuwmarkt. Als journalist-in-residence heb je toegang tot werkplekken op beide locaties. Deze dynamische omgeving biedt volop mogelijkheden voor de uitwisseling van ideeën, onderzoeksmethodes en dilemma’s. Zowel fysiek tijdens team- en projectoverleggen als digitaal via een interne app. Waag-medewerkers werken zowel onderzoekend en kritisch als activistisch aan een internet gebaseerd op publieke waarden. Lees meer over het werk van Waag op waag.org.
Wie kan de residentiebeurs aanvragen?
Zowel freelance journalisten als journalisten in loondienst die diepgravend onderzoek willen doen naar een actueel en urgent onderwerp dat te maken heeft met de toekomst van de journalistiek. Ben je in loondienst? Dan kan je in aanmerking komen voor de residentiebeurs wanneer je onbetaald verlof opneemt. Uitgangspunt is dat het project journalistiek van aard is en wordt uitgevoerd met journalistieke onderzoeksmethodes, journalistieke vragen, nieuwsgierigheid en een open blik. Lees onze Leidraad goed door voor je een aanvraag doet.
Wat wordt vergoed?
De geselecteerde journalist ontvangt honorarium à 2.900 euro per maand. Een onkostenvergoeding (bijvoorbeeld voor reiskosten) is mogelijk indien aannemelijk wordt gemaakt dat de kosten noodzakelijk zijn voor de uitvoering van het project. Let op: er is geen (tegemoetkoming voor) huisvesting mogelijk bij deze residentie. Het Fonds BJP biedt de geselecteerde resident de gelegenheid om de jaarlijkse conferentie van de Vereniging van Onderzoeksjournalisten (VVOJ) te bezoeken. Die vindt dit jaar plaats in Rotterdam op 15 en 16 november en heeft als thema ‘Onverschrokken de nieuwe wereld in’.
Wat heb je nodig om een journalist-in-residentiebeurs aan te vragen?
Je dient je subsidieaanvraag in via het online subsidieportaal. Dit heb je nodig om je aanvraag compleet te maken:
-
In het aanvraagformulier beantwoord je verschillende vragen over je journalistieke plan, bijvoorbeeld over je onderzoeksvraag, de journalistieke aanleiding en de onderzoeksmethodes. Download hieronder een tekstbestand met de vragen die je kunt verwachten als je een officiële subsidieaanvraag doet in het subsidieportaal.
In je aanvraag moet je ook aannemelijk kunnen maken dat een interdisciplinaire academische en internationale omgeving als Waag Futurelab bevorderlijk is voor de verwezenlijking van je project.
-
Om de journalistieke kwaliteit en verspreiding van de uiteindelijke publicatie(s) mede te waarborgen, vragen we je om samen met de subsidieaanvraag een intentieverklaring op te sturen. Een intentieverklaring is een schriftelijke toezegging, bijvoorbeeld een mail of brief (bij voorkeur ondertekend), waarin het publicerend medium verklaart in principe zorg te willen dragen voor (eind)redactie, publicatie en distributie, mits de kwaliteit van de publicatie goed genoeg is. Je subsidieaanvraag moet een intentieverklaring bevatten van minstens één Nederlands of Caribisch-Nederlands journalistiek publicerend medium, zoals een (online) redactie, omroep of uitgever. Raadpleeg voor meer informatie de Leidraad.
-
Stuur met je aanvraag altijd een cv mee van maximaal twee pagina’s in PDF-formaat. Let op: links naar LinkedIn-profielen voldoen niet als cv.
-
Om de commissie een indruk te geven van je journalistieke kwaliteiten, ontvangen we graag één à twee voorbeelden van eigen journalistiek werk. Mocht je eerder werk hebben dat qua vorm en/of inhoud aansluit bij je huidige subsidieaanvraag, dan raden we je aan dat mee te sturen. Graag ontvangen we directe link(s) naar de betreffende publicatie(s) dan wel een PDF-bestand met daarin de publicatie. Let daarbij goed op dat de voorbeelden van je werk direct toegankelijk zijn en niet bijvoorbeeld achter een betaalmuur staan! Zware bestanden zoals (foto)boeken kunnen via Wetransfer gestuurd worden naar projectsubsidies@fondsbjp.nl.
Aanvraagprocedure
We laten je stap voor stap zien hoe je een aanvraag doet. Door onderstaand proces te doorlopen maak je voor de commissie inzichtelijk hoe je het project wil aanpakken. Daarnaast helpt het je wellicht ook om je idee verder aan te scherpen. In het subsidieportaal kun je je aanvraag ook tussentijds opslaan.
-
1
Lees de Leidraad door
-
In de Leidraad vind je alle info over de subsidie die je gaat aanvragen: de geldende voorwaarden, informatie over de financiële afhandeling en de beoordelingscriteria waarop je aanvraag wordt getoetst.
-
-
2
Zorg dat je alle benodigde informatie en bestanden verzameld hebt
-
Om in aanmerking te komen voor de Waag Futurelab residentie, heb je een duidelijk projectplan nodig inclusief uitwerking en toelichting van het vooronderzoek dat je hebt gedaan. Ook is het van belang dat je aannemelijk kunt maken dat een interdisciplinaire en internationale omgeving als Waag Futurelab bevorderlijk is voor de verwezenlijking van je project. Daarnaast ontvangen we graag je cv, een intentieverklaring van een publicerend medium en voorbeelden van eerder journalistiek werk.
-
-
3
Maak een account aan binnen het subsidieportaal
-
Om een aanvraag te kunnen indienen, moet je een account hebben. Klik in het portaal op de knop ‘Registreren’, vul je e-mailadres in en maak een wachtwoord aan. Bevestig je registratie door op de link te klikken in de e-mail die je ontvangt.
-
-
4
Vul het aanvraagformulier ‘Journalistieke Residenties’ in
-
Een aanvraag dien je in via het online aanvraagformulier. Je beantwoordt de vragen in het online aanvraagformulier. Je hoeft je aanvraag niet in één keer te voltooien, je kunt je antwoorden ook tussentijds opslaan zodat je er later weer mee verder kunt. Tip: schrijf je plan vast op in een tekstdocument, dan kun je de passages makkelijk knippen en plakken in het aanvraagformulier én heb je altijd een back-up.
Hulp nodig bij het indienen? Hier hebben we tien tips voor het doen van een subsidieaanvraag voor je op een rij gezet. Zou je graag eerst een conceptversie van je aanvraag aan ons voorleggen voordat je je definitieve aanvraag indient? Dat kan. Vul het aanvraagformulier zo volledig mogelijk in, zorg dat alle verplichte bijlagen zijn bijgevoegd en klik onderaan je scherm op ‘Opslaan’ (niet op ‘Opslaan & verzenden’). Laat ons via projectsubsidies@fondsbjp.nl weten dat je aanvraag klaarstaat. Doe dit tenminste een week voor je de definitieve aanvraag wilt indienen. Met het sturen van deze mail geef je ons toestemming je conceptaanvraag te bekijken. Onze eenmalige feedback ontvang je binnen ongeveer een week via het subsidieportaal. We doen geen inhoudelijke aanbevelingen, maar we kunnen wel bekijken of je aanvraag helder verwoord is en of er belangrijke informatie mist.
-
-
5
Dien je aanvraag officieel in
-
Door op de knop ‘Opslaan & verzenden’ te klikken, verstuur je je aanvraag definitief en kun je deze niet meer aanpassen. Je krijgt een bevestiging van je aanvraag per mail. Let op: de bevestiging kan ook in je spamfolder belanden!
Ons team gaat je aanvraag nu controleren: als er informatie mist of er andere vragen zijn, zullen wij je om toelichting vragen. Daarover ontvang je ook bericht via het portaal, dus houd je mail (en spamfolder) in de gaten.
-
-
6
Eind augustus ontvang je bericht over de uitkomst
-
Je krijgt een mail met een link naar een bericht in het subsidieportaal. In dit bericht lees je of je aanvraag is toegekend of afgewezen en vind je een korte toelichting op basis van de beoordeling van de adviescommissie.
Benieuwd wie je aanvraag mogelijk beoordelen? Bekijk dan hier onze pool van journalistieke experts.
-
-
7
Stuur in het geval van een toekenning je ondertekende contract retour en ontvang je het eerste deel van de residentiebeurs
-
Zodra wij het ondertekende contract van je hebben ontvangen, wordt alles in werking gesteld en zorgen wij ervoor dat het eerste deel van de residentiebeurs op je rekening wordt gestort. Het tweede deel volgt na afloop van de residentie.
-
-
8
Houd ons op de hoogte van het verloop en de resultaten van je project
-
Zijn er grote wijzigingen in je project opgetreden of loop je vast? Neem contact met ons op. We denken graag met je mee. Is (een deel van) je project gepubliceerd? Stuur ons via het subsidieportaal de links naar de publicaties. Let op: de publicaties moeten voor ons vrij toegankelijk zijn en niet achter een betaalmuur staan. Als er wel een betaalmuur is, stuur dan een PDF.
-
-
9
Schrijf na afloop van je residentie een kort verslag
-
Wij vragen je na afloop van je residentie een kort verslag te schrijven. Je verslag plaatsen we op onze website, zodat andere journalisten kunnen lezen over en leren van jouw ervaring.
-
Veelgestelde vragen
Wat is een intentieverklaring?
Een intentieverklaring is een schriftelijke toezegging, bijvoorbeeld een mail of brief (bij voorkeur ondertekend), waarin het publicerend medium verklaart in principe zorg te willen dragen voor (eind)redactie, publicatie en distributie, mits de kwaliteit van de publicatie goed genoeg is. Bij elke aanvraag voor een residency moet minimaal één intentieverklaring zijn gevoegd.
Hoelang duurt het voordat ik de uitslag over mijn subsidieaanvraag krijg?
Wij streven ernaar je eind augustus bericht over de uitslag te sturen.
Kan ik meerdere subsidieaanvragen tegelijk indienen?
Wij hanteren per aanvrager een maximum van twee lopende projectsubsidies. Binnen de Beurs Journalistieke Ontwikkeling hanteren we een maximum van één aanvraag.
Welke werkwijze hanteert de adviescommissie?
Alle aanvragen worden beoordeeld door onafhankelijke, multidisciplinaire adviescommissies. Alle leden hebben een journalistieke achtergrond. Commissies komen regelmatig bijeen om de binnengekomen verzoeken te beoordelen. Subsidieverzoeken worden getoetst op verschillende criteria. Raadpleeg hiervoor de Leidraden. Je ontvangt binnen circa zeven weken na indiening van de aanvraag schriftelijk bericht over de uitkomst.